Szkielet dachu – to określenie bardzo niedokładne, ale obrazowe. Więźba dachowa, to element konstrukcyjny budynku, na którym umieszcza się pokrycie dachu. Od jakości materiału i solidności wykonania zależy nie tylko wygląd domu, ale przede wszystkim bezpieczeństwo fizyczne i termiczne użytkowników.
Elementy składowe więźby
Więźba dachowa to z reguły konstrukcja drewniana. Najczęściej wykorzystuje się drewno świerkowe lub sosnowe, a jako uzupełnienie do mniejszych elementów doskonale nadają się dąb i akacja. Zasadą, której przestrzegać należy bezwzględnie jest użycie drewna sezonowanego – wilgotność nie może przekraczać 20%. Przed montażem więźby nieodzowne jest również zabezpieczenie drewna środkami przeciwko szkodnikom oraz impregnatami gwarantującymi bezpieczeństwo na wypadek pożaru.
W skład więźby wchodzą: wiązary, krokwie, murłaty, płatwie, kleszcze, wieńce, stolce, zastrzały. Oczywiście nie wszystkie rodzaje więźby posiadają wymienione części składowe.
Spośród wymienionych za najważniejszą uznaje się wiązar – to element nośny dachu, który przenosi obciążenia (własne, śnieg, wiatr) na podpory główne, czyli ściany nośne lub słupy.
Rodzaje więźb dachowych
Zastosowanie różnych rodzajów więźby dachowej ma ścisły związek z rozpiętością dachu.
Najczęściej stosowane to:
Więźba krokwiowa
Prosta konstrukcja stosowana w dachach o rozpiętości do 6 m i nachyleniu połaci 40 -60 stopni.
Krokwie mające długość nieprzekraczającą 4,5 metra rozstawia się w odstępach co 80 – 120 cm.
Więźba jętkowa
Konstruuje się ją w budynkach o rozpiętości dachu przekraczającej 6 metrów. Robi się to głównie ze względów finansowych – więźba krokwiowa na takim budynku musiałaby być wykonana z belek o znacznie większym przekroju. Jętki są to umieszczone mniej więcej w połowie długości krokwi belki rozpierające krokwie. Jętki umieszczone tuż pod kalenicą określa się mianem grzędy.
Więźba płatwiowo – kleszczowa
To potężne konstrukcje trzymające dachy rozparte powyżej 12 metrów. Płatwie to dodatkowe poziome belki wsparte na słupach i umieszczone w połowie długości krokwi. Konstrukcję usztywniają kleszcze, które wiążą końce słupów z partymi na nich krokwiami. Kleszcze umieszcza się co trzecią lub czwartą parę krokwi.
Wykonanie więźby
Elementy konstrukcyjne więźby najczęściej przycina się na budowie. Możliwe jest zamówienie drewna na wymiar – nawet ciesielskie wręby i zaciosy będą zrobione we wskazanych miejscach. Postawienie więźby wymaga jednak wiedzy i doświadczenia – samodzielnie mogą robić to wyłącznie osoby, które miały do czynienia z budownictwem. Dla bezpieczeństwa całej konstrukcji zdecydowanie najlepszym rozwiązaniem jest zatrudnienie firmy wyspecjalizowanej w budowie tego rodzaju konstrukcji.
